DİVRİĞİ ULU CAMİİ DÂRÜŞŞİFA’SI

(Divriği Ulu Camii)

Sonsuz bir merakla, müthiş bir heyecanla, bir solukta bitirdim Divriği Ulu Camiiye çıkan yokuşu. Tutuldum, öylece kaldım. Bu ne ulaşılmaz, soluk kesici ihtişam. Sanki, 783 yıl önce açılışında ilk namazı kıldım da, o tarihten bu güne sevgiliye kavuşmuş gibi oldum.  1229’da açılışı yapılırken mimarı Ahlatlı Muğis oğlu Hürrem Şah’la birlikte duasını yaparken birden, şimdi buraya ışınlanmış gibiyim.

İlk görüldüğünde tek bir yapı gibidir. Oysa; Cami, şifahane ve türbeden oluşan bir erken dönem külliyesidir. Cami, Mengücekli beyi Ahmed Şah tarafından yaptırılmış. Aynı yıl, Ahmed Şah'ın eşi ve Erzincan beyi Fahreddin Behramşah’ın kızı olan Turan Melek, mimar Ahlatlı Muğis oğlu Hürrem Şah’a Dârüşşifayı yaptırmış.

(Tekstil Kapı)

Dârüşşifa, caminin güney duvarına bitişiktir. Dârüşşifa’nın kapısı, külliyenin 3 kapısından biri, ‘’Tekstil Kapı’’. Nakış nakış işlenmiş. Anlatılamaz ihtişamı karşısında, ‘’hayranlık’’ sözcüğü az gelir. Fotoğraf, belki acık fikir veriyordur.

(Dârüüşşifa’nın Işıklı Kubbesi)

Dârüşşifa’ya girildiğinde, geniş ferah bir mekân karşılıyor. Işıklık Kubbenin tam altında bir havuz yer alıyor. Darüşşifa'nın merkezindeki havuzdan taşan fazla su, havuzun etrafındaki kare planlı kanaldan havuzun etrafını dolaşıp, daire çizerek yapıdan tahliye ediliyor. Görünüşü huzur veriyor. Su akış sesi ise tedavide kullanılmış.

Anıtsal bir yapı olmasına karşın camiye oranla çok daha yalın. ortada dört sütun üzerine üç paralel tonozla örtülü geniş orta mekân ve biri girişte olmak üzere, değişik yıldızlı tonozlarla örtülü dört eyvandan oluşmakta. Üst katın hangi amaçla kullanıldığı kesin olarak anlaşılmamakla birlikte, mollalara ayrılmış olduğu tahmin edilmektedir. Ve şimdi üst kata çıkış yok. Dârüşşifa’nın iç mekânında bulunan sandukalar kimlere aittir bilinmiyor. Ayrıca duvar kalınlıklarına gizlenmiş hücrelerde çile doldurulduğu düşünülüyor.

Giriş kapısının karşında, havuzun öte yanında bulunan yüksek sekili, üstü tonosla örtülü alanda müzik icra edildiği sanılıyor. Düşündüm, Dârüşşifa’da bir senfonik konser ne muhteşem olurdu.

 

10 Haziran 2012 Pazar

Ulu Camii - Divriği